Zo herken je een slechte online cursus (en bespaar je jezelf een heleboel geld)

We hebben ons allemaal wel eens gebrand aan een programma dat, nadat we betaald hadden, behoorlijk minder awesome bleek te zijn dan we hadden gedacht..

De trainer gooide zo alle kennis over je heen en jij wist niet wat je ermee moest doen. Het niveau bleek niet te kloppen met waar jij stond (het was te hoog of juist te laag). Je had meer begeleiding verwacht en kreeg eigenlijk niks 🤯 

Ik weet dat er mensen zijn die in een opwelling een cursus aanschaffen op het moment dat die op hun beeldscherm opduikt. Je bent enthousiast over de ondernemer erachter, je ziet het aanbod en BAM, de iDeal betaling is voltooid.. Andere mensen laten er iets meer tijd en gedachten overheen gaan, en gaan dan pas over tot aanschaf.  

Deze mensen hebben een ding gemeen: het is ze allebei opgevallen dat sommige online cursussen beter zijn dan andere, om het subtiel te zeggen. Het is soms lastig om een online cursus te vinden die echt bij je past en die je oprecht verder gaat helpen, zeker nu er zo verschrikkelijk veel opties zijn.. 

De opkomst van online cursussen en platforms geeft elk soort expert de mogelijkheid om online kennis te delen, en dat klinkt alsof het voor iedereen een win-winsituatie is.

Het probleem is alleen dat dit enorme aanbod niet betekent dat het ook altijd een goed aanbod is. Dat het kan, betekent niet dat iedereen het moet doen, zullen we maar zeggen. 

Veel cursussen zijn ronduit slecht en gaan je niet meer leren dan de gemiddelde Wikipedia-pagina. Daar zijn verschillende oorzaken voor:

1 – Veel mensen vinden het lastig om kennis die ze opdoen (in een online cursus) toe te passen in een nieuwe situatie (hun eigen leven)

2 – Een expert ergens in zijn betekent niet automatisch dat iemand ook een goede leraar is, of begrijpt hoe je kennis en vaardigheden over kan brengen

3 – Leren is belangrijker dan kennis overdragen. Hoe effectief kennisoverdracht is, hangt niet alleen af van wat de leraar doet maar vooral van wat de deelnemer doet.

Dit geldt zeker voor hogere orde vaardigheden, die je toch wel vaak in online programma’s voorbij ziet komen. Tel daarbij op dat je je af kan vragen of elke expert wel een expert is natuurlijk, maar dat is weer een heel ander verhaal… 

Daarom vind je hier een aantal pointers die je helpen bij het besluiten of een online programma dat je gevonden hebt je ook daadwerkelijk gaat helpen! 

Hogere orde vaardigheden    

Even heel kort door de bocht: er zijn twee niveaus waarop je iets kan leren – lagere en hogere orde vaardigheden. Als je iets alleen na hoeft te doen of na hoeft te maken, heb je te maken met een lagere orde vaardigheid. Als je zelf iets creëert, ben je bezig met hogere orde vaardigheden.

Als je iets nadoet of namaakt, is het belangrijk dat je je bepaalde kennis herinnert, dat je die begrijpt en dat je die in een bekende situatie kunt toepassen. Het is aangeleerd gedrag (waar niks mis mee is overigens).

Ga je aan de slag met hogere orde vaardigheden, dan ben je aan het analyseren, evalueren en creeren. Er wordt beroep gedaan op kritisch, logisch en creatief denken. Dit wordt ‘aangezet’ op het moment dat iemand aan het werk gaat met nieuw en onbekend materiaal, met onbekende probleemsituaties of met onzekerheden en dilemma’s.

 Hoe weet je nou of iemand jou ECHT een hogere orde vaardigheid aan kan leren?

Er bestaan natuurlijk methodes om je te helpen bij het verwerven van die hogere orde vaardigheden. Spoiler: 65 uur video is niet een van die methodes. 

 Als je begrijpt hoe die methodes werken, helpt dat je ook bij het leren en bij het inschatten of een online cursus je gaat bieden wat nodig is. Een handige tool hierbij is de taxonomie van Bloom. 

De taxonomie van Bloom     

De taxonomie van Bloom is een systeem waarmee vaardigheden worden verdeeld in fases voor het leren. Die fases kun je matchen met technieken om mee les te geven.

We hebben al vastgesteld dat veel online cursussen claimen dat ze je hogere orde vaardigheden leren, maar vaak gebruiken ze niet de methodes die daar het meest effectief in zijn.

Als je naar de pyramide kijkt, en je let even extra op de werkwoorden aan de rechterkant, dan zal je zien dat de meeste online cursussen alleen de technieken voor “Onthouden” en “Begrijpen” gebruiken. Bekijk de gemiddelde sales page maar eens, dan zul je het zien.

Als een online cursus claimt je een hogere orde vaardigheid te leren, maar daar niet de methodes bij gebruikt die nodig zijn, dan heb je een slechte online cursus ontdekt. Of in elk geval eentje die je niet gaat brengen wat je zoekt. 

Een voorbeeld: Je koopt een cursus omdat je jouw instagram statistieken wilt analyseren. Je ziet in de pyramide dat dat vraagt dat je ze dan zou moeten vergelijken om er conclusies uit te trekken. Dat is wat analyseren is. Als je dan op een sales page ziet dat je na het volgen van de cursus ‘inzicht hebt in jouw statistieken’, dan  zie je dat je op het niveau Begrijpen blijft. Begrijpen is onderdeel van analyseren, maar er moet dus meer gebeuren dan inzicht krijgen en vergelijken om tot een analyse te komen!  

In de meeste online cursussen worden de bovenste 4 fases compleet overgeslagen:

1. Toepassen: het snel toepassen van concepten nadat je ze geleerd hebt zorgt ervoor dat je begrip ervan en vaardigheid erin heel snel verbetert.
2. Analyseren: analyseren hoe anderen problemen oplossen en kijken naar hoe experts een probleem oplossen.
3. Evalueren: je eigen werk evalueren en feedback ontvangen. 
4. Creëren (lees: oefenen): onder begeleiding van de trainer of zelfstandig oefenen, waarbij je wel feedback krijgt.

Dus, als je nu op zoek gaat naar een cursus om te volgen, let dan hierop om te zien of de cursus deze methodes gebruikt.

Hier kan je op letten    

1 – Kijk naar de sales page en beoordeel de uitkomsten van de cursus 

Welke woorden uit de pyramide zie je terug op de sales page en de opbouw van de cursus? Om die hogere orde vaardigheden te trainen, moeten de uitkomsten, de activiteiten en de opdrachten van je vragen dat je hogere orde denken laat zien. Een goede cursus laat dus zien welk gedrag, welke acties en welke reacties er van je verwacht worden. 

2 – Ga op zoek naar een cursus die je de kans geeft om de expert in actie te zien

In actie betekent hierin dat iemand meer doet dan alleen praten. De eerste stap in leren is het verzamelen van data en informatie. Als jij wilt leren hoe je een WordPress website bouwt, kan je niet gewoon termen uit je hoofd gaan leren. Je moet een systeem ontwikkelen om de site te bouwen en problemen op te lossen. Je ontwikkelt een gereedschapskist vol technieken die je kan gebruiken om te dealen met situaties die je tegenkomt.

Onderzoek laat zien dat de resultaten enorm omhoog gaan als iemand een demonstratie geeft, dus als iemand laat zien hoe hij/zij een bepaald probleem te lijf gaat. Dit geeft je de kans om te analyseren wat de expert doet, en daar je eigen systeem van te maken.

Er zijn natuurlijk heel veel cursussen met daarin schermopnames van hoe iemand iets doet in bijvoorbeeld WordPress of Photoshop. Maar… Dit is geen probleemoplossing. Dit is een stap-voor-stap tutorial die jij na gaat doen. Herken je het uit de pyramide? 

Een stappenplan is helemaal prima voor sommige onderdelen, voor de basis, maar als je zelf aan de slag gaat, ga je problemen tegenkomen. Je hebt nu in deze cursus niet geleerd hoe je dat aanpakt. Als een onderwerp het nodig heeft dat je iets analyseert, dan moet die cursus laten zien hoe je een probleem oplost en daarbij vertellen waarom dat zo werkt.

3 – Onderzoek of de aanbieder echt een expert is (in het vakgebied)

Ook als een cursus dit soort probleemoplossing bevat, moet je checken of de aanbieder een expert is in het onderwerp. Doe een LinkedIn of Instagram stalkavontuur, bekijk de website en let echt op de werkervaring van de expert in kwestie. 

Ik luisterde een keer naar Radio 1 (because I’m old like that) en daar was een gesprek gaande over Rusland, Scandinavië, onderzeeërs, oorlogsvoering en geschiedenis. Vrij specialistisch allemaal dus ze hadden er een expert bijgehaald. 

De catch? De expert in dit verhaal was een deskundige op het gebied van Scandinavische taal en cultuur. 

Weet die man meer over Russische onderzeeërs in de Scandinavische wateren dan ik? Absoluut. Maar je kan je afvragen of dit de juiste expert was bij dit onderwerp.

Extra tip hierbij: kom je een expert tegen die een programma van 6997 euro nu voor 47 euro aanbiedt? Zet daar vooral je vraagtekens bij. Naast dat het aanbod de originele prijs totaal ongeloofwaardig maakt, kan je je afvragen of een life changing online programma minder dan 100 euro kost. Eerlijk: die kans is heel klein. 

Ben jij zelf expert en schrik je hiervan? Hoeft niet. Je hoeft echt niet altijd maar meer kennis te vergaren, zeker niet als dat je tegenhoudt in het ontwikkelen van je online cursus. Maar zorg wel dat je kan dragen wat je claimt.    

4 – Krijg je ergens in de cursus de juiste feedback?

Niet alle feedback is goed. Sterker nog, slecht geformuleerde en op de man gespeelde feedback doen meer kwaad dan goed.

Kijk of vraag of er mogelijkheden tot het ontvangen van feedback in de cursus zitten en onderzoek hoe en wanneer je die feedback krijgt. 

Krijg je feedback in de cursus? Check dan ook even van wie je die krijgt. Je bent vaak op zoek naar de feedback van Expert X, maar eerlijk: als expert feedback geven is niet heel kostenefficiënt. Zeker in het geval van grotere ondernemers kan het goed zijn dat de feedback die je krijgt afkomstig is van iemand uit zijn/haar team. Is op zich niet erg en het kan nog steeds prima feedback zijn, maar het is niet de feedback van die expert waar je voor dacht te betalen.  

Een andere waardevolle manier van feedback in een online cursus zit in de feedback van andere deelnemers. Kijk dus ook of er interactie mogelijk is met anderen, en of er regels zijn voor het feedback geven.

Het is je vast opgevallen dat cursussen met live momenten en sessies duurder zijn, en er zijn veel mensen die heel veel baat hebben bij dit soort momenten. Onthoud alleen wel dat er superveel andere manieren zijn om aan feedback te komen die misschien beter bij je passen. Kijk hoe jij het beste leert en hoe jij je eigen werk evalueert en beoordeeld. Zet dat af naast het aanbod in de cursus en bepaal dan of het bij je past.

5 – Kun je oefenen en hoe vaak?

Voor het beste leereffect wil je oefenen met wat je geleerd hebt, het je eigen maken, iets nieuws creëren. Die kans zit vaak niet in een online cursus, wat jammer is want oefening baart immers kunst.   

Als het gaat om oefenen, zijn er twee dingen belangrijk: 

1. Oefenen met het gebruiken van kennis, concepten of vaardigheden direct nadat je ze geleerd hebt
2. Langdurige, uitgesmeerde oefening (voor de lange termijn)

Veel en vaak oefenen is te gek, dus je ziet soms van die bootcamps voorbij komen waar je dat mooi kan doen. Lekker heel veel oefenen in korte tijd. Niet alleen heeft niet iedereen daar de ruimte voor, maar het is ook gericht op quick gains en niet op de lange termijn waar je het zelfstandig moet doen. Niemand kan dat hoge tempo volhouden, het is gewoon geen duurzame oplossing. Je wilt een cursus die je de kans geeft om op een ‘gezonde manier’ te blijven oefenen. 

Je herinnert je vast nog wel die momenten dat je de avond voor je een toets had keihard ging zitten stampen. De toets ging misschien prima, maar de dag erna wist je er al niks meer van. Ik ken nog steeds rijtjes van Duits uit mijn hoofd die ik oprecht niet kan gebruiken omdat ik niet weet wat ik er dan mee moet doen. 

Een gouwe ouwe Duitse psycholoog, Ebbinghaus, ontdekte de vergeetcurve. Het komt er eigenlijk op neer dat mensen iets nieuws eerst even heel gemakkelijk kunnen onthouden, maar dat je na verloop van tijd dingen vergeet (joh.). Maar wat belangrijker is, hij ontdekte de snelheid waarmee je dingen vergeet. In de eerste 20 minuten vergeet je relatief het meest, en in de eerste 60 minuten ook relatief veel. Na ongeveer een dag vlakt die curve af en na een week vergeet je geen nieuwe dingen meer. Wat je na een week nog weet, dat zit redelijk vast in je koppie. 

Daarnaast ontdekte hij bijvoorbeeld dat je informatie die aan het begin en eind van een les zit het beste onthoudt, en dat je informatie door herhaling steeds beter vast kan houden. Hij liet hiermee zien hoe belangrijk het is om het leren te spreiden. 

Kortom, zoek een cursus die korte, snelle mogelijkheden biedt om te oefenen maar wees ook eerlijk tegen jezelf: de meeste deelnemers aan een online cursus willen helemaal niet oefenen. 

Dat betekent dat je dus ook een cursus nodig hebt die je motiveert om het wel te doen. Wat dat is, die motivatie, is heel persoonlijk. Misschien is het de interactie met andere mensen in een groepsprogramma, misschien is het live contact met de ondernemer achter de cursus, het kan accountability zijn. 

Wat het ook is, kies een cursus waar je rete-enthousiast over bent en die je motiveert om te blijven oefenen en verbeteren. 

Want eerlijk: als je de teksten en de video’s door bent, lijkt het misschien net of het leren erop zit… Maar je bent dan eigenlijk net begonnen.. 

Samenvatting     

Als je een volgende keer een online cursus aan wilt schaffen, let dan op de vaardigheden waarop de cursus zich richt: 

• Moet je iets alleen weten, herkennen of nadoen?
• Of ga je zelf echt iets maken en implementeren in je leven of bedrijf?

Als je iets simpelweg na kan doen en dat is ook het enige dat je nodig hebt, dan is heel veel al snel prima. Ik volgde pas een cursus om je eigen branded gifjes te maken in Canva. Ik hoefde de stappen alleen maar na te doen, en voila, binnen twee uur had ik ze. Dit was ook letterlijk de belofte van de cursus, dus helemaal top. Vet blij mee.

Vergeet alleen niet dat heel veel cursussen klinken alsof ze hogere orde dingen doen, maar dat niet echt doen: 

• Maak je eigen podcast – vertelt je alleen hoe
• Instagramstrategie – geeft je vooral inspiratie
• Sales – template waarmee je iemand anders nadoet 
• Groei – vol tips, maar zonder evaluatie en analyse  

Als een cursus jou je eigen Instagramstrategie belooft, dan moet je dus iets maken/schrijven/uitwerken. Je gaat nieuwe kennis toevoegen aan een onbekende situatie (niet meer op voorbeelden van de trainer, maar op je eigen bedrijf). Dat betekent dat je moet analyseren, evalueren en creëren. Probeer er echt achter te komen of die skills ook echt meegenomen zijn in de training. 

Als jij een podcast wilt beginnen en je wilt daar een online cursus over volgen, dan is het toch heel logisch dat je na afronden van de cursus in elk geval een eerste podcast af hebt? Dat je alle tools hebt leren gebruiken? En misschien zelfs dat je er feedback op krijgt?

Als de beschrijving vooral bestaat uit basic “hoe” termen en er is geen aandacht voor valkuilen of problemen die kunnen ontstaan, dan kan je er beter bij uit de buurt blijven. 

Let ook echt op de opdrachten en oefeningen. Iets zonder oefenen, opdrachten, toepassen en zelf doen is gewoon geen online cursus. 

En tot slot, feedback is key maar die hoef je niet van een high end expert te krijgen. Onderzoek of en hoe je in de cursus feedback op je werk kan krijgen. 

Ik hoop dat je hier iets aan hebt, dat het je geld en frustratie bespaart en dat je er zelf in je eigen online cursus ook iets mee gaat doen. 

Heb je hulp nodig? Lees hier alles over Plan to Phenomenal Program, waarin we samen zo’n hogere orde cursus voor jou gaan maken!